De kunst van adab: Respect en beschaving

In de wereld van de soefi’s draait alles om adab – de kunst van respect en goede manieren. Of het nu gaat om eten, zitten, staan, lopen, rusten, spreken of bidden, adab is alomtegenwoordig en leidt ons door het dagelijks leven. Dit fundamentele concept van respect en hoffelijkheid wordt treffend geïllustreerd door Abdulbaki Golpinarli (1900-1982) in zijn boek “Mevlevi adab ve Erkani”, waar hij herinneringen deelt uit zijn jonge jaren. Hij beschrijft hoe mensen hem vriendelijk corrigeerden als hij te snel liep of met zijn voeten stampte, waarmee hij het belang van respect voor alles om ons heen benadrukt.

De soefi-traditie kenmerkt zich door een diepgaande aandacht voor detail, zelfs in de meest alledaagse handelingen. Neem bijvoorbeeld maaltijden, waar stilte de norm was, behalve tijdens gesprekken. Het plaatsen van een glas werd beschouwd als een daad die respect vereiste, waarbij zelfs het geluid van het neerzetten als onbeleefdheid werd beschouwd. Het kussen van het glas voor en na het drinken symboliseerde dankbaarheid voor de dienst die het verrichtte. Dit eenvoudige gebaar herinnert ons eraan dat respect niet beperkt is tot menselijke interacties, maar zich uitstrekt tot alle aspecten van ons leven.

Door deze subtiele maar betekenisvolle gebruiken erkent de soefi-traditie de ziel in alles om ons heen, waarbij menselijkheid en goede manieren worden beschouwd als essentiële pijlers van ons menszijn. In deze blog verkennen we verder hoe adab niet alleen een set van regels is, maar een levenshouding die diep verankerd is in de soefi-filosofie en die ons inspireert om respect en vriendelijkheid te koesteren in al onze interacties, zowel met anderen als met de wereld om ons heen.

Innerlijke adab: Een persoonlijke reflectie

Maar hoe zit het met de relevantie van deze etiquette in de hedendaagse wereld? Terwijl de traditionele vormen van adab mogelijk als geforceerd worden beschouwd in onze moderne westerse samenleving, is er nog steeds ruimte voor een innerlijke adab die betekenis kan hebben in ons dagelijks leven. Maar het is zeker niet bedoeld om zwaar teleurgesteld als moraalridder door het leven te gaan.

Voor mij persoonlijk heeft adab betekenis in kleine gebaren van respect, zelfs voor de objecten om ons heen. Ik koester respect voor de gereedschappen die ik gebruik, zoals de kettingzaag waarmee ik jaarlijks bomen snoei, of mijn luit die ik oppak en wegzet. In dit voorbeeld wek ik een staat van alertheid en bewustzijn op. Deze innerlijke adab herinnert me eraan dat respect en dankbaarheid niet beperkt zijn tot menselijke interacties, maar ook kunnen worden uitgebreid naar onze omgeving.

Adab in de moderne Wereld: Een nieuwe benadering

Een jaar of 15 geleden kwam dit onderwerp ook ter sprake in de Yahoo Roemi groep. In onze moderne wereld hebben traditionele vormen van adab plaatsgemaakt voor een meer innerlijke benadering, waarbij we de principes van respect en vriendelijkheid van binnenuit cultiveren.

Ondanks de verschillen tussen culturen en tradities, blijft het concept van adab relevant. Het kan dienen als een brug tussen verschillende gemeenschappen en bijdragen aan een sfeer van inclusie, tolerantie en wederzijds respect. Door de principes van adab toe te passen, kunnen we streven naar een wereld waarin empathie, begrip en harmonie centraal staan.

Conclusie

Adab is meer dan alleen een set van regels; het is een levenshouding die diep geworteld is in respect en vriendelijkheid. Terwijl de vormen van adab veranderen in onze moderne wereld, blijft de essentie ervan relevant. Laten we streven naar een wereld waarin de principes van adab ons leiden naar een beter begrip, een grotere verbondenheid en een diepere waardering voor alles om ons heen.