Toespraak op de 97ste herdenking van Hazrat Inayat Khan

Vrienden,

Welkom bij deze ‘Urs voordracht over “The Music of Life” en de inzichten van Hazrat Inayat Khan en Roemi over muziek en mystiek. Een onderwerp dat mij naast Inayat Khan’s lezingen over het innerlijk leven, altijd zeer heeft aangesproken. In 2014 zijn Saki en ik begonnen met het organiseren van culturele evenementen genaamd “Music of Life,” met als doel mensen van diverse achtergronden samen te brengen door middel van poëzie, verhalen en muziek. Vandaag wil ik met u delen hoe de diepgaande verbinding tussen Hazrat Inayat Khan’s ideeën over muziek en mystiek en de verzen van Roemi’s Masnawi ons inspireert en leidt in het leven.

Roemi, de beroemde dichter en mysticus, vergelijkt in zijn werk de menselijke faculteiten met instrumenten als een luit, een harp, een fluit, allemaal bespeeld door een hogere kracht. Deze prachtige metaforen benadrukken onze afhankelijkheid van iets groters dan onszelf en vormen de grondslag voor Hazrat Inayat Khan’s concept van “The Music of Life.”

Inayat Khan begint met de stelling dat de melodie en harmonie van het leven zich manifesteren in onze dagelijkse ervaringen. Gesproken woorden vergelijkt hij met noten op de toonschaal van ons ideaal, en de variatie in persoonlijkheden beschouwt hij als verschillende tonen in de muziek van het bestaan. De evolutie van de schepping, de wisselwerking tussen mensen, vriendschap en vijandschap worden allen poëtisch vergeleken met akkoorden en dissonanten in een meeslepend muziekstuk.

Roemi’s verzen over de muziek van David, die rotsen en bergen beïnvloedt maar niet wordt gehoord door degenen met een hart van steen, illustreren krachtig het idee dat de diepere betekenis van muziek vaak verloren gaat voor degenen die niet ontvankelijk zijn. Het belang van luisteren en begrijpen komt hier sterk naar voren.

Hazrat Inayat Khan benadrukt dat de toon van het hart varieert met de tederheid ervan, vergelijkbaar met de toon van muziek. Het breken van het hart leidt tot microtonen, en de gevoeligheid van het hart beïnvloedt de klank. Roemi voegt hieraan toe dat een harpspeler die alle toonsoorten beheerst, geen luisterend oor vindt; zijn kunst wordt dan een last als niemand er aandacht aan besteedt.

Inayat Khan vervolgt met de gedachte dat elke noot, elke toon en elke melodie eindigt, maar de indruk blijft bestaan als een concert in een droom, voor het stralend uitzicht van het bewustzijn. Roemi voegt hieraan toe dat in de duisternis de eenzame berg de muziek van de harp laat klinken, symbolisch voor het feit dat zelfs te midden van uitdagingen en moeilijkheden, de schoonheid van het leven naar voren komt.

De verzen van Roemi benadrukken ook het belang van innerlijke leegte voor spirituele groei. Een ware gelovige wordt vergeleken met een luit die alleen muziek voortbrengt wanneer zij leeg is. De aanraking van het goddelijke is zoeter wanneer we leeg zijn en blijmoedig tussen Zijn vingers verkeren.

Hazrat Inayat Khan noemt muziek “het voedsel van de ziel” en beschrijft hoe het vuur van het hart wordt aangewakkerd door melodieën. Voor de soefi’s is muziek een krachtige bron van spirituele volmaaktheid. In hun meditaties biedt muziek een pad naar het transcenderen van het lichaam en de geest, waardoor ze uiteindelijk spirituele volmaaktheid kunnen bereiken.

Roemi’s verzen over semâ, de draaiende dans van de Mevlevi-orde, worden beschreven als het voedsel van de minnaars van God. Het heeft de smaak van gemoedsrust en wakkert het vuur van de liefde aan. Inayat Khan benoemt de Mevlevi-orde als een tak die muziek heeft omarmd als een essentieel onderdeel van hun devoties.

Ik wil afsluiten met de gedachte dat sinds de tijd van Roemi, muziek een integraal onderdeel is geworden van de spirituele praktijken van de soefi’s. De Chishti-soefi’s, leerlingen van Khwaja Moin-ud-Din Chishti, hebben muziek omarmd als een middel voor spirituele groei. Dit benadrukt dat muziek niet alleen een universele taal is, maar ook een krachtige bron van verbinding met het goddelijke en spirituele volmaaktheid.

Dank u wel voor uw aandacht. Mogen de melodieën van het leven u verrijken en inspireren op uw eigen spirituele reis.